Ανησυχία προκαλούν οι νέες δηλώσεις του διακεκριμένου Τούρκου σεισμολόγου και γεωλόγου, καθηγητή Σουλεϊμάν Παμπάλ, ο οποίος μιλώντας στο CNN Türk αναφέρθηκε στο φαινόμενο των συνεχόμενων σεισμών που πλήττουν την περιοχή του Μπαλίκεσιρ, στη βορειοδυτική Τουρκία.
Ο επιστήμονας έκανε λόγο για μια «αφύσικη κατάσταση» που θυμίζει «σεισμική καταιγίδα» και προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος για έναν μεγάλο σεισμό –ακόμη και 8 Ρίχτερ– στην περιοχή του Αιγαίου είναι υπαρκτός.
Η ακολουθία σεισμών που ξεκίνησε μετά τον σεισμό της 10ης Αυγούστου στην περιοχή Σινδργκί του Μπαλίκεσιρ συνεχίζεται αδιάκοπα, προκαλώντας ανησυχία στους κατοίκους. «Ζούμε μια αφύσικη κατάσταση», δήλωσε ο Παμπάλ, εξηγώντας ότι μέσα σε λίγους μήνες έχουν σημειωθεί περισσότερες από 15.000 δονήσεις, μεγέθους από 4 έως και 6,1 Ρίχτερ. «Πρόκειται για φαινόμενο που θυμίζει σεισμική καταιγίδα, καθώς οι δονήσεις συνεχίζονται καθημερινά», σημείωσε.
Σύμφωνα με τον Τούρκο σεισμολόγο, οι ισχυρές δονήσεις προήλθαν από το ρήγμα της Σινδργκί, το οποίο ανήκει στη ζώνη του ρήγματος Σίμαβ, ένα εκτεταμένο γεωλογικό ρήγμα που διασχίζει το δυτικό τμήμα της Τουρκίας.
«Η κατάσταση είναι παρόμοια με του Αιγαίου»
Ο Παμπάλ συνέκρινε το φαινόμενο με τις σεισμικές διεργασίες που είχαν καταγραφεί νωρίτερα φέτος στο Αιγαίο Πέλαγος, κοντά στη Σαντορίνη, όπου επίσης σημειώθηκαν δεκάδες χιλιάδες μικροσεισμοί σε διάστημα μερικών μηνών. «Μια παρόμοια σεισμική καταιγίδα είχε παρατηρηθεί στην περιοχή της Σαντορίνης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη βόρεια Τουρκία. Και τότε είχαμε έναν τεράστιο αριθμό σεισμών, φαινόμενο που συνδέεται με μαγματική δραστηριότητα», τόνισε.
Όπως εξήγησε, το φαινόμενο δεν συνδέεται άμεσα με ένα συγκεκριμένο ρήγμα, αλλά με βαθύτερες γεωλογικές διεργασίες. «Η πραγματική αιτία αυτών των σεισμικών καταιγίδων είναι τα συστήματα του Ελληνικού και του Κυπριακού τόξου, που εκτείνονται από την Κρήτη έως τη Ρόδο. Εκεί, η αφρικανική τεκτονική πλάκα βυθίζεται κάτω από την πλάκα της Ανατολίας», εξήγησε.
Καθώς το βόρειο άκρο της αφρικανικής πλάκας κατέρχεται προς τον μανδύα της Γης, πλησιάζει σε περιοχές με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, προκαλώντας τήξη και άνοδο μαγματικών μαζών. «Η άνοδος αυτού του λιωμένου υλικού προκαλεί διαστολή και αυξάνει τις πιέσεις, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε σεισμική δραστηριότητα», πρόσθεσε.
Η δραστηριότητα μετατοπίζεται ανατολικά
Ο Παμπάλ υπενθύμισε ότι παρόμοια φαινόμενα είχαν σημειωθεί το 2011 και νωρίτερα το 1956, ξανά στην περιοχή της Σαντορίνης. «Βλέπουμε πως οι σεισμικές καταιγίδες που σχετίζονται με μαγματική δραστηριότητα επαναλαμβάνονται περιοδικά σε αυτό το όριο των πλακών, εκεί όπου η Αφρική συναντά την Ανατολία», είπε.
Όπως υπογράμμισε, η δραστηριότητα που εντοπιζόταν το προηγούμενο διάστημα στο Αιγαίο φαίνεται τώρα να μετακινείται προς τα ανατολικά, επηρεάζοντας τη δυτική Τουρκία. «Η σεισμική ενέργεια στην περιοχή της Σινδργκί είναι πιθανό να αποτελεί προειδοποιητικό στάδιο για κάτι μεγαλύτερο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Από το 300 μ.Χ. έως σήμερα έχουν γίνει 7 σεισμοί 7,5-8 Ρίχτερ»
Ο Παμπάλ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να σημειωθεί ένας πολύ ισχυρός σεισμός στα επόμενα χρόνια. «Κατά μήκος της γραμμής Κρήτης–Ρόδου έχουν καταγραφεί επτά σεισμοί μεγέθους 7,5 έως 8 Ρίχτερ από το 300 μ.Χ. μέχρι σήμερα. Μιλάμε για μια περιοχή που βρίσκεται πάνω σε ενεργό όριο σύγκρουσης πλακών, ικανό να παράγει γιγάντιους σεισμούς», είπε.
Τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα
Αν και ο Παμπάλ επικεντρώνεται στην τουρκική επικράτεια, οι γεωδυναμικές διεργασίες που περιγράφει αφορούν άμεσα και τον ελληνικό χώρο. Το Ελληνικό τόξο –που περιλαμβάνει την Κρήτη, τη Ρόδο, την Κάρπαθο και τη Σαντορίνη– είναι ένα από τα πιο ενεργά σεισμογενή τόξα της Μεσογείου. Η υποβύθιση της αφρικανικής πλάκας κάτω από το Αιγαίο αποτελεί διαρκή πηγή σεισμικής ενέργειας και γι’ αυτό οι επιστήμονες δεν αποκλείουν στο μέλλον έναν ισχυρό σεισμό και στο νότιο Αιγαίο.
Οι Τούρκοι σεισμολόγοι παρακολουθούν στενά τη συμπεριφορά των ρηγμάτων στη δυτική Τουρκία και στο Αιγαίο, εκτιμώντας ότι η περίοδος Νοεμβρίου – Φεβρουαρίου θα είναι κρίσιμη. «Η δραστηριότητα που παρατηρούμε τώρα ίσως είναι το προοίμιο για μεγαλύτερες δονήσεις. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο», κατέληξε ο Παμπάλ.